1. Sự cần thiết của đề tài
– Hiện nay, việc thi công lắp đặt đường ống các công trình ngầm thuộc lĩnh vực hạ tầng kỹ thuật như cấp nước, thoát nước… trên thế giới thường được áp dụng với 02 phương pháp thi công là phương pháp đào hở và phương pháp khoan kích ống ngầm. Tuy nhiên, trên thực tế tại Việt Nam trước đây việc thi công lắp đặt các đường ống ngầm chủ yếu áp dụng phương pháp đào hở. Cùng với việc đáp ứng yêu cầu về phát triển hạ tầng kỹ thuật cho việc phát triển kinh tế – xã hội thì việc áp dụng công nghệ mới áp dụng trong thi công xây dựng các công trình xây dựng nói chung và công trình ngầm nói riêng đã được các cơ quan quản lý cũng như các nhà thầu thi công nghiên cứu và áp dụng nhằm đạt hiệu quả và lợi ích về kinh tế – xã hội. Chính vì lý do đó, công nghệ khoan kích ống ngầm đã bắt đầu được áp dụng tại Việt Nam trong những năm gần đây.
– So sánh trong việc thi công lắp đặt ống ngầm bằng phương pháp đào hở và phương pháp khoan kích ống ngầm qua tìm hiểu, nghiên cứu tài liệu quy trình, biện pháp thi công của hai phương pháp này đã được áp dụng trên thế giới, chúng ta có thể nhận thấy những ưu nhược điểm của các công nghệ trên như sau:
+ Công nghệ đào hở để lắp đặt ống ngầm ảnh hưởng trực tiếp đến việc xáo động trên mặt đất: gây ách tắc giao thông, tiếng ồn, ô nhiễm môi trường; ảnh hưởng đến hệ thống hạ tầng kỹ thuật khác đã hiện hữu; không thi công được với việc lắp đặt đường ống có yêu cầu lắp đặt ở vị trí sâu; khối lượng đất đổ và tái thiết mặt bằng thi công cao… Tuy nhiên, biện pháp thi công bằng phương pháp đào hở là đơn giản, yêu cầu về máy móc thiết bị thi công không phức tạp, dễ huy động. Các bước thi công về cơ bản đã có tiêu chuẩn kỹ thuật và định mức kinh tế kỹ thuật được ban hành hoặc công bố để xác định hao phí.
+ Công nghệ kích ống ngầm là phương pháp lắp đặt ống kỹ thuật ngầm trong lòng đất (bằng phương pháp tuần hoàn bùn loãng và phương pháp cân bằng áp lực bùn đặc). Thiết bị kích thủy lực được sử dụng để kích các đốt cống nối tiếp nhau theo đầu mũi khoan tạo nên một đường ống dài và thông suốt được ứng dụng trong khu vực có mật độ giao thông cao; không thể thi công bằng phương pháp đào hở do có nhiều chướng ngại vật, công trình hạ tầng kỹ thuật khác trong tầng đất bề mặt; không thể đào hở từ trên xuống như các đoạn băng qua sông, đường sắt; có thể thi công lắp đặt ống ở vị trí sâu, khả năng chống thấm tốt, cường độ chịu lực cao … Thông thường chiều sâu kinh tế để áp dụng phương pháp kích ống khi độ sâu chôn ống ≥ 6m; ở những độ sâu thấp hơn cần được xem xét trong mối quan hệ với các yếu tố khác như mặt bằng thi công, khả năng tài chính, môi trường …
– Việc thi công lắp đặt ống ngầm bằng phương pháp kích ống ngầm tại Việt Nam hiện nay do chưa được áp dụng rộng rãi vì còn tồn tại một số nguyên nhân sau:
+ Hầu hết các dự án, công trình đang áp dụng phương pháp kích ống ngầm để thi công lắp đặt ống ngầm đều do nguồn vốn ODA tài trợ và nhà thầu thi công là các nhà thầu nước ngoài nên khả năng tiếp cận về công nghệ, về trang thiết bị, về trình độ vận hành thiết bị còn hạn chế.
+ Hệ thống tiêu chuẩn, định mức – đơn giá áp dụng là các tiêu chuẩn, định mức – đơn giá của nước ngoài nên gây khó khăn cho việc xác định dự toán thi công cho công nghệ này vào các công trình sử dụng vốn ngân sách.
+ Đây là công nghệ mới, máy móc thiết bị để thi công có giá trị lớn, công trình áp dụng công nghệ này bước đầu là ít do khả năng thu hồi vốn chậm. Các nhà thầu thi công trong nước gặp khó khăn trong việc đào tạo nhân lực cũng như đầu tư mua sắm thiết bị công nghệ khoan kích ống ngầm với các đường kính khác nhau.
– Từ những ưu, nhược điểm của hai công nghệ lắp đặt ống ngầm nói trên, đặc biệt là những ưu điểm của công nghệ kích ống ngầm trong việc thi công lắp đặt ống ngầm tại các đô thị Việt Nam (mật độ giao thông cao, các công trình hạ tầng kỹ thuật ngầm đan xen dày đặc …) thì việc sớm tiến hành xây dựng định mức dự toán cho công tác này làm cơ sở xác định dự toán chi phí công trình để phù hợp với các quy định về quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình của Nhà nước nhằm áp dụng rộng rãi công nghệ khoan kích ống ngầm trong các dự án hạ tầng kỹ thuật ngầm bằng các nguồn vốn khác nhau là hết sức cần thiết.
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
– Giới thiệu công tác lắp đặt đường ống bằng công nghệ khoan kích ống ngầm;
– Xây dựng định mức dự toán công nghệ khoan kích ống ngầm làm cơ sở xác định dự toán chi phí công trình để phù hợp với các quy định về quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình của Nhà nước;
3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
– Phạm vi nghiên cứu: Các tài liệu, các dự án hạ tầng kỹ thuật ngầm trong và ngoài nước thực hiện công nghệ khoan kích ống ngầm.
– Đối tượng nghiên cứu: các tổ chức, đơn vị trong và ngoài nước có liên quan đến công tác lắp đặt đường ống bằng công nghệ khoan kích ống ngầm
4. Phương pháp nghiên cứu
– Các phương pháp nghiên cứu cơ bản:
+ Phương pháp thống kê chọn mẫu kết hợp kinh nghiệm chuyên gia;
+ Phương pháp so sánh, đối chiếu.
– Các biện pháp thực hiện:
+ Sử dụng phương pháp chuyên gia để thống nhất các vấn đề về phương pháp luận và phương pháp cụ thể thu thập, xử lý số liệu.
+ Thu thập số liệu theo mẫu, xử lý sơ bộ số liệu;
+ Tổng kết, thống kê số liệu;
+ Phân tích, đánh giá và xử lý số liệu;
+ Tính toán, dự thảo định mức dự toán;
5. Nội dung của đề tài
– Tổng quan về công tác lắp đặt đường ống bằng công nghệ khoan kích ống ngầm tại một số nước và kinh nghiệm của Nhật Bản về việc xác định dự toán chi phí công tác lắp đặt đường ống bằng công nghệ khoan kích ống ngầm.
– Thực trạng tình hình nghiên cứu, xác định và quản lý chi phí đối với các công trình lắp đặt đường ống bằng công nghệ khoan kích ống ngầm tại Việt Nam.
– Nghiên cứu, xây dựng định mức cho các công tác lắp đặt đường ống bằng công nghệ khoan kích ống ngầm tại Việt Nam.
– Rút ra những nhận xét và kết luận.
6. Kết cấu của đề tài
– Chương 1:Tổng quan về công tác lắp đặt đường ống bằng công nghệ khoan kích ống ngầm.
– Chương 2: Thực trạng về việc nghiên cứu, áp dụng công nghệ khoan kích ống ngầm tại Việt Nam
– Chương 3: Xây dựng định mức dự toán cho các công tác lắp đặt đường ống bằng công nghệ khoan kích ống ngầm tại Việt Nam
Kết luận và kiến nghị
